Các tai biến có thể gặp trong lúc mổ lấy thai

Mổ lấy thai là phẩu thuật phức tạp và mất máu nhiều (trung bình 300-500ml máu), phải rạch và may phục hồi qua nhiều lớp trong cơ thể, nên bất cứ sai sót nhỏ cũng gây ảnh hưởng tánh mạng bệnh nhân, tai biến có rất nhiểu, sau đây vài tai biến chính có thể gặp:

A. Về phía mẹ:

1.  Những tai biến sớm sau mổ:

 * Băng huyết: Thường xảy ra trong lúc mổ hay 24h sau mổ do tử cung không gò. Các Bác sĩ sẽ dùng thuốc gò tử cung, may thắt tất cả các hệ thống mạch máu đến tử cung và may ép tử cung để cầm máu , nếu không được phải cắt tử cung.

Băng Huyết

* Xuất huyết nội:

Xảy ra sau 24h đầu sau mổ, có thể do sơ xuất phẩu thuật gây chảy máu trong ổ bụng thì phải mổ lại.  Hoặc do bệnh rối loạn đông máu gây máu không đông, phần lớn điều trị bằng thuốc, nếu không cầm được mới mổ lại.

* Khối máu tụ sau mổ:

Do máu chảy không có lối thoát nên gây phồng to vùng cơ quan có chảy máu.  Có thể xảy ra sau mổ hay vài ngày sau mổ. Thường đươc theo dõi và dùng thuốc cầm máu và kháng sinh. Nếu khối máu tụ to nhanh đe dọa tánh mạng mẹ sẽ được mổ để cầm máu.  Nếu khối máu không to thêm thì có thể tan sau đó mà không cần mổ lại.

* Tổn thương cơ quan khác:

– Rách bàng quang, cột hay đứt niệu quản, thủng ruột, nếu phát hiện sớm sẽ được vá lại. Nếu không phát hiện được có thể gây viêm phúc mạc trong 3-5 ngày sau mổ, hoặc có thể muộn hơn. Thường bênh nhân sốt, đau bụng, bụng chướng, không trung tiện được.

* Nhiễm trùng vết mổ:

Xuất hiện từ ngày thứ 2 trở đi.  Tùy mức độ nhiễm trùng:

– Nếu chỉ nhiễm trùng thành bụng: Có thể rửa và may lại thành bụng vài ngày sau đó.

– Nhiễm trùng cơ tử cung: Có thể gây viêm phúc mạc, thường mổ lại cắt lọc cơ tử cung may lại, nhưng phần lớn phải cắt tử cung.

* Nhiễm trùng huyết:

Gặp trong những trường hợp nhiễm trùng nặng gây suy đa cơ quan, gây tử vong mẹ.

* Liệt ruột sau mổ:

Xuất hiện 3-4 ngày sau mổ, thường đau bụng ít, có thể không sốt, bụng chướng to, khó thở, mệt, không trung tiện được, có thể ói nhưng ít.

* Tắt ruột, bán tắt ruột sau mổ:

Có thể xảy ra 3-4 ngày sau mổ, có thể nhiều năm sau mổ. Thường đau bụng rất nhiều từng cơn kèm ói mửa, bụng chướng to, không trung tiện được.  Thường gặp ở người mổ nhiều vùng bụng.

Tắc ruột

* Thuyên tắc phổi, thuyên tắc ối:

Thường xảy ra trong lúc mổ, thường tử vong trên bàn mổ, tỷ lệ cứu sống thấp. Thường gặp ở bệnh nhân có bệnh lý tim mạch, dùng thuốc chống đông, giãn tĩnh mạch, ở bệnh nhân nằm lâu như nhau tiền đạo, tiền sản giật.

* Thuyên tắc tĩnh mạch sâu huyết khối tĩnh mạch:

Có thể xuất hiện sau mổ do tình trạng nằm bất động lâu.

* Các tai biến do gây mê – hồi sức:

– Choáng do thuốc gây mê, gây tê, có thể gây tử vong lúc mổ.

– Trào ngược thức ăn từ thực quản vào phổi, gây viêm phổi nặng rất nguy hiểm.  Nên bệnh nhân thường nhịn ăn uống 6 giờ trước mổ.

2.  Những di chứng xa sau mổ:

* Dính ruột gây tắc ruột về sau.

* Dính hay tắc ống dẫn trứng, gây vô sinh sau mổ.

*Tăng tỷ lệ thai ngoài tử cung do viêm dính tai vòi.

* Tăng tỷ lệ bệnh lạc nội mạc trong cơ tử cung hay lạc nội mạc tử cung vào thành bụng.

* Sẹo trên tử cung gây dễ bị nứt tử cung khi sanh hay mang thai lại.

* Tỷ lệ mổ lấy thai lại cao.

* Tăng rối loạn cảm giác vùng vết mổ (thấy tê rát).

* Tăng tỷ lệ con chết và nhau tiền đạo cài răng lược ở kỳ có thai sau.

* Gây dò bàng quang âm đạo sau mổ, gặp ở bệnh nhân mổ do bất xứng.

*Viêm dày thành bàng quang do ứ đọng nước tiểu: Thường gặp ở người mổ nhiều, gây dính bàng quang bị kéo cao, bệnh nhân thường tiểu không hết lâu ngày làm giãn ứ đọng nước tiểu ở bàng quang.  Tốt nhất sau khi tiểu các bạn dùng tay đè mạnh vùng xương mu, ấn xuống dưới để ép nước tiểu ra ngoài.

B.  Về phía con:

* Thai có thể bị ảnh hưởng thuốc gây mê, nhưng ngắn hạn sẽ trở về bình thường sau đó.

* Bé bị chạm thương trong lúc mổ.

* Hít nước ối, khi có phân xu dễ gây viêm phổi do phân xu.

* Có nguy cơ suy hô hấp sau mổ nên thường dùng hỗ trợ phổi trước lúc mổ.

3.  Tóm lại: Để tránh những hậu quả của mổ lấy thai, bạn nên cố gắng sanh thường.

* Nếu phải sanh mổ: Bạn nên chọn BV lớn và các Bác Sĩ có tay nghề cao để tránh những hậu quả không tốt cho mổ lấy thai.

Phòng khám sản phụ khoa của BS – CKII: PHẠM THỊ NGỌC ĐIỆP

Địa chỉ: 271 Nguyễn Duy Dương, Phường 4, Quận 10, HCM

Website: sanphukhoatudu-bsdiep. com /